کرچی شدن مرغ تخمگذار

کرچی شدن مرغ تخمگذار

 

کرچی در پرندگان حالت غریزی است که به تداوم نسل بقای آنها کمک می کند . کرچی به تغییرات درونی و بیرونی منتهی می شود که پرنده بعد از گذاشتن تخم (بعضاً یا عدد ) روی آنها می خوابد و تا بیرون آمدن جوجه ها به مراقبت و خوابیدن روی تخم ها ادامه می دهد . کرچی دارای 2 فاز است .

1- رفتن به آشیانه یا لانه تخم گذاری  2- نشستن روی تخم و مرتب کردن و چرخاندن آنها

کرچی خود بخشی از رفتار تولید مثلی است که در آن موقع  حالت مادرانه پرنده تشدید می شود . اگرچه کرچی یک حالت طبیعی است اما در برخی از چرخه های تولیدی صفت طیور رفتار پسندیده ای نیست .مثلاً در مرغ مادر و اجدادبه وجود آمده حالت کرچی باعث کاهش فعالیت تخمدان ها در نتیجه کاهش تولید تخم می گردد. در واقع کرچی در این گونه موارد یک صفت و یک رفتار نامطلوب است . استعداد ژنتیکی کرچی در تمام پرندگان خانگی به غیر از نژاد لکهورن سفیده دیده می شود . حالت کرچی وابسته به جنس بوده و مطالعات بیان کننده آن است که ژن کوتولگی (DW) باعث تشدید حالت کرچی است . شدت میزان کرچی بستگی به ژنتیک و محیط دارد . حالت تمایل به رفتن به لانه تخم گذاری قبل از گذاشتن اولین تخم و همزمان با افزایش طول نوردهی آغاز می شود . نور می تواند باعث رشد تخمدان و در نتیجه افزایش ترشح هورمون استروژن شود .  این هورمون علاوه بر تحریک رشد مجاری تخمدان باعث اثر بر روی مغز و تغییر رفتار مرغ مثل نشستن و چمباتمه زدن ، اجازه  جفت گیری و تمایل به لانه رفتن جهت تخم گذاری می شود . با شروع شدن تخم گذاری هورمون پروژسترون نیز بیشتر ترشح شده و به همراه استروژن بر روی مغز موثر واقع می شوند . پس از گذشت چند روز وچند هفته از تخم گذاری و تمایل بیشتر پرنده جهت رفتن به لانه تخم گذاری ، احتمال بروز کرچی بیشتر می شود . شاید اولین عامل موثردر وقوع کرچی بستری آرام و نرم و تماس با تخم گذاشته شده ٬باشد .

احتمالاً قطع شدن اعصابی که تماس های یاد شده را مخابره می کنند ، می تواند در عدم بروز کرچی دخالت کند .

پرولاکتین مهم ترین هورمونی است که باعث بروز کرچی می شود و آن هم بر اثر مخابره اعصاب از طریق تماس با تخم مرغ ها ،بستر نرم و ...... تولید میشود . در اثر لانه روی زیاد و نشستن بیشتر ، پرولاکتین کاهش یافته و اگر از نشستن بی مورد پرنده سوی تخم و ماندن بیش از حد معمول در لانه جلوگیری شود ، سطح پرو لاکتین کاهش یافته و مقدار کرچی هم تقلیل پیدا می کند .

مطالعات نشان می دهد استروژن و پروژسترون اثر زیادی روی کرچی ندارند و در واقع این پرولاکتین است که کرچی را در کنترل دارد . پرو لاکتین از هیپوفیز قدامی ترشح می شود و مقدار آن به آزادکننده های پرولاکتینی بستگی دارد . تداوم کرچی به اثر پرولاکتین بر روی اعصاب مغز بستگی دارد . سروتونین و دو پامین می توانند باعث افزایش ترشح پرولاکتین بشوند . زمانی که ترشح پرولاکتین افزایش می یابد ، هورمون لوتئینی کننده کاهش می یابد و این خود باعث تحلیل تخمدان ، کاهش هورمون های استروئیدی تخمدان در پلاسما و قطع تولید می گردد .

جلوگیری از کرچی امروزه یک امر مورد درخواست تولید کنندگان است . افرادی که در مراکز اصلاح نژاد طیور مشغول به کار هستند سعی بر حذف یا کم رنگ کردن حالت کرچی به لحاظ ژنتیکی دارند . وارد کردن برخی از نژادها که کرچی خوبی ندارند و تلاقی آنها با نژادهای دیگر از جمله کارهای مهم است . امروزه اکثر نژادهای مادر گوشتی و تخم گذار و اجداد حالت کرچی کمی دارند و در نژادهای تخمگذار تجاری تقریباً حالتی کرچی حذف شده است اما در صورت مواجهه با مرغان کرچ در فارم ها می توان از روش های زیر استفاده کرد :

1- استفاده از روش مدیریتی :    تغییر شرایط محیطی پرنده ، جلوگیری از نشستن بر روی تخم ها جلوگیری از توقف طولانی در لانه ها ، جمع آوری سریع تر تخم مرغ ها ، ایجاد آشیانه کافی ، ایجاد نور یکدست در تمام لانه ها ، تغییر مکان لانه ها و یا پرندگان .

2- استفاده از داروها :    هدف در این سطح آن است که مقدار پرولاکتین کاهش یابد و از طرفی ترشح گنادوتروپین بیشتر شود . چون گنادوتروپین ها باعث کرچی می شوند . آسپرین ، سیترات کلومیفن و تاموکسیفن ، pimozide , p- chlorophenylalanie  می توانند مصرف شوند .

در هر صورت پرنده باید از بقیه جدا شود . تغذیه آن مانند بقیه طیور گله اجرا شود . بهتر است در مکانی خنک ترو نور فراوان نگهداری شود تا دوره کرچی کوتاه شود .

منبع : سایت کشاورز تنها