درباره بیماری تب مالت چه میدانید

اطلاعات عامه درباره بیماری تب مالت

این بیماری نخستین بار در اواخر قرن 19 میلادی در بین سربازان بریتانیاپی مستقر در جزیره مالت شناساپی شد (جالب اینکه عامل ابتلا در بین این سربازان بزهایی بودند که از ایران منتقل شده بودند) و نام تب مالت را به خود گرفت اگر چه اکنون به نامهای دیگری نیز مثل تب مواج،تب مدیترانه ای ، بیماری هزار چهره و بروسلوز و ... این بیماری را هم میشناسند.

عامل بیماری:        
باکتری جدا شده از حیوانات چندین گونه از بروسلاها بوده که باعث سقط عفونی جنین در دامهای مبتلا گشته و ترشحات عفونی ناشی از سقط و باقیمانده جفت عفونی سبب گسترش بیماری در بین دامها و انسان میگردد.

انتقال بیماری به انسان:
چندین طرق برای انتقال این باکتری از دام به انسان ذکر شده است که عبارتنداز:
1) تماس مستقیم با حیوان و ترشحات و چرک خارج شده از رحم ناشی از سقط عفونی در دامهای مبتلا که از طریق مخاطات و خراش های پوستی به انسان منتقل میگردد همچنین ذرات و گردو غبار موجود در دامداریها باعث انتقال باکتری از طریق استنشاق به انسان میشود. این شکل از انتقال بیشتر در روستاپیان و دامداران و کارگران کشتارگاهها و همچنین در دامپزشکان( بعلت درمان جفت ماندگی دام ناشی از این بیماری) مشاهده میشود.
2) انتقال از انسان به انسان: اگر چه این شکل از انتقال بسیار نادر است اما به هر حال وجود دارد بدین نحو که شیر مادران مبتلا آلوده بوده و به فرزند منتقل میشود همچنین انتقال مادر به فرزند در زمان زایمان هم مشاهده شده است. انتقال از طریق نزدیکی که از ترشحات آلوده جنسی فرد مبتلا به شریک جنسی هم مشاهده شده است.در بین کارکنان آزمایشگاههای تشخیص طبی نیز که با سرم خون مبتلایان سرکار دارند هم دیده شده است اما بقیه راههای انتقال این بیماری از انسان به انسان دیگر هنوز جای بحث و بررسی دارد.
3)انتقال از شیر و لبنیات و گوشت آلوده: این نوع از انتقال رایجترین نوع بوده و از طریق دستگاه گوارش منتقل شده و بیشتر مبتلایان از این راه آلوده گشته اند.

علائم بیماری :

بیمار ی با تب و لرز و تعریق ناگهانی شروع شده و بیمار از سستی و کوفتگی بدن خود شکایت میکند،درد در کل عضلات بخصوص در ناحیه کمر شروع شده و مفاصل متورم و دردناک میگردند ،برخی از عقده های لنفاوی متورم میگردند،بیمار بی اشتها شده و لاغری و یبوست نیز در وی مشاهده میگردد،اختلال در ریتم خواب بوجود آمده و بیمار را از نظر روحی تحریک پذیرشده و زود عصبانی میشود . گاهی پزشکان این علایم اولیه را آنفولانزا تشخیص میدهند اما بیمار درباره به پزشک مراجعه کرده و از تشدید علایمی مثل سرفه خشک و تب های شبانه و کوفتگی بدن شاکی میشود. در این بیماری تب در طول شبانه روز متغییر بوده و مواج است. کبد و طحال بزرگ گشته و باعث شکم درد نیز می شوند. ضایعات پوستی و چشمی هم از علایم ثابت این بیماری است. در بیمارانیکه باکتری به سیستم عصبی راه مییابد ممکن است علایمی شبیه به دپرسیون(افسردگی) مشاهده شود و این مورد گاهی در آزمایش های خونی بیماران افسرده ساکن در آسایشگاههای روانی، به اثبات رسیده است.اگر باکتری به قلب راه بیابد باعث التهاب پرده های داخلی قلب (آندوکاردیت)شده و ریتم طبیعی قلب مختل می شود.
اگر این بیماری در مراحل آغازین شناساپی نشده و درمان صورت نگیرد ممکن است باعث ضایعات استخوانی در ستون مهره ها(اسپوندیلیت)شده و بیمار مدت ها زمینگیر و معلول شود.

تشخیص های آزمایشگاهی:

از طریق جستجوی پادتن های (آنتی کر) ضد این بیماری که سیستم ایمنی بدن در هنگام مواجه با عامل بیماری وارد خون مینماید، از طریق سرم خونی بنام های تست رایت و 2ME می پردازند.

درمان :

معمولا پزشکان متخصص عفونی ترجیح میدهند حداقل 8 هفته بیمار تحت درمان قرا گیرد و اگر ضایعات شدید باشد و علایم عصبی نیز دیده شود چندین ماه درمان لازم است. در حال حاضر اغلب پزشکان ترجیها از دو داروی آنتی بیوتیک همزمان به نامهای داکسی سایکلین و استرپتومایسین (وسایر داروهای مشابه گروه تتراسایکلین ها و آمینوگلیکوزیدها) استفاده نمایند که نتایج تقریبا مناسبی از این رژیم داروپی عاید بیمار میشود .جهت کاستن از درد و تب از داروهای ضد التهاب غیر استروییدی( مانند ایبوپروفن و در مواقع درد شدید استخوانی و عضلانی ترجیها ایندومتاسین) و همچنین برای پیشگیری و درمان ضایعات استخوانی از کورتن ها استفاده میشود اما به هر حال حتما ایده هر پزشکی در درمان لزوما مشابه هم نبوده و متفاوت خواهد بود.

پیشگیری:
اصلی ترین جبهه مقابله با این بیماری بر عهده دامپزشکان و سازمانهای دامپزشکی هر کشوری میباشد و بدون دامپزشکان به هیچ وجه سازمانهای بهداشتی قادر به کنترل این بیماری نیستند.
دامپزشکان با واکسیناسیون دامها بر علیه این بیماری(S 19) درسنین6 تا 8 ماهگی گوساله ها و همچنین در سنین 3 تا 6 ماهگی در بره و بزغاله ها این بیماری را در نطفه خفه میکنند و این واکسن تقریبا ایمنیت مناسبی به مدت 6تا 7 سال در بدن دامها ایجاد میکند.همچنین با آموزش دامداران و روستاییان توسط گروه های دامپزشکی هر گونه سقط غیر طبیعی دامها شناساپی شده و پیشگیری و درمان صحیح انجام گیرد. کنترل حمل و نقل و سیستم قرنطینه دامها نیز از وظایف مهم سازمان دامپزشکی در جهت کنترل و پیشگیری از بیماری هست.
برای انسان تا بحال واکسنی برای این بیماری ساخته نشده است اما جوشاندن حداقل 10 دقیقه ای شیر غیر پاستوریزه ،خودداری از خوردن پنیر و خامه تازه غیر پاستوریزه و همچنین آگاهی از مناطق و استانهایی که این بیماری در آن شایع است بخوبی انسان را از این بیماری مصون مینماید. در کشور ما استانهای ایلام ،کرمانشاه،همدان و اصفهان در معرض بیشترین خطر ناشی از این بیماری میباشند و استانهای شمالی ایران مانند گیلان و مازندران و تهران نسبت به کل ایران پاک تر و از شیوع بسیار کمتری برخوردارند.

-هرگز از شیر خام استفاده نکنید ترجیحا از شیر پاستوریزه و یا از شیرهای محلی که حداقل 10 دقیقه جوشیده است استفاده نماپید.
ـ از مصرف پنیر تازه محلی گاوی حداقل به مدت 90 روز و پنیر تازه گوسفندی محلی به مدت 60 روز اکیدا خوداری کنید.
خامه،سرشیر و بستنی که غیر بهداشتی تهیه میشوند میتوانند این باکتری را وارد بدن شما سازند و لذت چند لحظه ای خوردن را تبدیل به درد و رنج چند ماهه و حتی چند ساله سازند.